Samenredzaamheid: Dag Buurman

‘Buurman, ik vroeg me af hoe het met u gaat? Ik zie u vaak lopen en we kwamen nooit aan de praat. Ik zag u moeilijk lopen met een boodschappentas, maar ik kende u niet dus ik liep alleen langs. Ik zag een ambulance voor uw deur en ik wist niet wat er was. Ik zag dat de buurvrouw veel last had dus vraag me af hoe het nu met haar gaat. Ik wil wel aankloppen, maar is dat niet raar?’ Het is tegenwoordig ieder voor zich. ‘Waarschijnlijk moet ik me niet bemoeien met uw zaken. Sorry buurman, ik ga weer verder met mijn eigen zaken’.

Op een zondag had ik toch zo’n trek. Ik kwam zout tekort en alle winkels waren dicht. Ik was ten einde raad. Is het mogelijk om bij mijn buurman wat zout te halen? Dan kan ik beter gewoon online bestellen. Na het eten ontving ik een e- mail. ‘Mevrouw, u bent te laat en hierbij ontvangt u een boete’. Een boete voor wat en hoe en waarom? Mijn buurman is advocaat. Dat weet ik nog net wel. Maar even bij hem langsgaan voor wat tips zit er niet in.

Zelfredzaamheid verwijst naar individueel gedrag

Vroeg in de ochtend stond er een ambulance voor de deur. De buurman van 3 deuren verder was overleden. Mijn buurman heb ik sinds ik hier woon letterlijk één keer gezien en ik vroeg me al af waarom ik hem zo weinig zag. Eerlijk gezegd hield ik nooit echt rekening met hem. Ik was simpelweg vergeten dat hij er was. Hij leefde alleen en er was niemand die af en toe even aanklopte. Ik hoorde hem weleens schreeuwen in zijn huis. ‘Gekke gast, daar wil ik niets mee te maken hebben’ dacht ik. Op een dag werd het hem te hing hij zichzelf op, met zijn blik gericht op het park tegen over ons huis. Althans, dat las ik in de krant.
De situatie die hier beschreven wordt, is de dagelijkse zelfredzaamheid; “Ieder voor zich”. Is dat nu werkelijk waar men naar streeft? De samenredzaamheid van vroeger is nergens meer te vinden. Men heeft elkaar nodig, maar het is opmerkelijk dat het woord ‘zelfredzaamheid’ wel bestaat en het woord ‘samenredzaamheid’ niet. Zelfredzaamheid verwijst naar individueel gedrag.

Wat houdt het door mij bedachte woord ‘samenredzaamheid’ in? De betekenis van het woord samenredzaamheid is niet te vinden in het Van Dale woordenboek.
‘Samenredzaamheid’ verwijst voornamelijk naar het woord “samen”, gedeelde verantwoordelijkheid. Wat als het geen burger – overheid relatie wordt, maar een burger tot burger en dan pas de overheid-relatie. Zou het de overheid niet een handje helpen? Pieter Hilhorst, columnist bij de Volkskrant schreef dit in een artikel over de Broodfonds; “Je moet groepen vormen van mensen die dezelfde aandoening hebben; die kunnen elkaars plannen beoordelen en voor elkaar instaan”. Dit is een goed voorbeeld over de juiste vorm van samenredzaamheid. Alleen de buren kunnen elkaar helpen om de eigen leefomgeving te verbeteren.